Nederland

Mens & Dier in Steen & Brons

Zoek op deze site:
Oosterbeek
gem. Renkum (Gelderland)

Utrechtseweg

Airborne-monument

Diverse kunstenaars
1946-47

Oosterbeek -  Airborne-monument   Oosterbeek -  Airborne-monument

Beschrijving

Het monument bestaat uit een bakstenen gedenkzuil, met natuurstenen elementen. Aan de voet van het monument zijn vier bakstenen armen geplaatst, die alle op de uiteinde een gebeeldhouwde steen bevatten. Het beeldhouwwerk werd vervaardigd door Jac Maris en zijn leerlingen Els Tervoort en George van der Wagt.

Op de uiterste zijde staat telkens in reliëf de Pegasus, het symbool van de Airborne, op de zijvlakken van deze stenen zijn taferelen van de strijd te zien. Onder aan de zuil is op elke zijde een figuurvoorstelling in reliëf geplaatst, die de landing (oostzijde), de hulp van Oosterbeekse vrouwen aan de gewonden (zuidzijde), de medewerking van het verzet (westzijde) en de laatste weerstand (noordzijde) voorstellen.

Reliëfs aan de voet van de zuil

Oosterbeek - Airborne-monument
De landing
Oosterbeek - Airborne-monument
De laatste weerstand
Oosterbeek - Airborne-monument
De medewerking van het verzet
Oosterbeek - Airborne-monument
Hulp van Oosterbeekse vrouwen

Gevechtscènes en Pegasus-reliëfs op de uitlopers

Oosterbeek - Airborne-monument Oosterbeek - Airborne-monument
Noordoost
Oosterbeek - Airborne-monument
Oosterbeek - Airborne-monument Oosterbeek - Airborne-monument
Noordwest
Oosterbeek - Airborne-monument
Oosterbeek - Airborne-monument Oosterbeek - Airborne-monument
Zuidwest
Oosterbeek - Airborne-monument
Oosterbeek - Airborne-monument Oosterbeek - Airborne-monument
Zuidoost
Oosterbeek - Airborne-monument

Bekroning

Oosterbeek - Airborne-monument

De vijf meter hoge bekroning is gemaakt van Ettinger tufsteen en bestaat uit een beeldengroep van een figuur met duif, als symbool voor de vrede, met twee Polen en twee Engelsen als wachters boven op de ribben van de zuil. Op de vier zijden zijn symbolen geplaatst van geloof, vrijheid, vrede en gerechtigheid.

Oosterbeek - Airborne-monument
Zuidoost
Oosterbeek - Airborne-monument
Zuidwest
Oosterbeek - Airborne-monument
Noordwest
Oosterbeek - Airborne-monument
Noordoost

De eerste steen van het monument is gelegd door majoor-generaal R.E. Urquhart op 25 september 1945, precies een jaar nadat de laatst overgebleven airborne-troepen zich terug moesten trekken.
Op 17 september 1946 is het onthuld door Urquhart met een voorlopige bekroningen van vier spuiters, omdat de centrale commissie voor oorlogsmonumenten de zuil liever bekroond zag met een beeld van het vliegende paars met de speerwerper (Pegasus), het Airborne-embleem. Maris bleef bij zijn ontwerp waarvoor de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen uiteindelijk op 2 juli 1947 toestemming gaf. Op 16 september 1947 kon de eerste herdenkingsplechtigheid bij het voltooide monument plaatsvinden.

Informatiebord

Het Airborne-Monument
17 September 1944. Zondag en een zonnige morgen. Een geraas, als nog niet op de Veluwezoom gehoord was, vervulde de lucht. Grote schaduwen vielen over het zonnige land. En toen geschiedde het wonderbaarlijke: Uit de lucht daalden ontelbare parachutes in velerlei kleuren, zweefvliegtuigen gleden neer. Onbeschrijflijk groots! De Eerste Airborne-Divisie onder Generaal Urquhart was geland. Een leger van 8000 soldaten met jeeps, met mortieren en geschut, trok, toegejuicht door de bevolking en met bloemen bekranst, door <-

Oosterbeek om te Arnhem de brug over de Rijn te veroveren. De Duitsers waren gevlucht. Onze driekleur wapperde van de toren.
17-25 September. De Duitsers herstelden zich, keerden met zwaar geschut terug. Hulp bleef uit. De brug te Arnhem kon niet behouden blijven, ondanks de heldenmoed der Airborne. Dan ving om het Hoofdkwartier te Oosterbeek een strijd aan op leven en dood, een strijd waarvan de felheid en het heroïsme hun weerga in de historie niet vinden. Meedogenloos, hardnekkig. Tien dagen hielden de Airborne-helden stand.
Nacht van 25 September. Hun lot was beslist. Hulp bleef uit. Tweeduizend helden zochten een weg om terug te trekken; hun kameraden waren gedood, gewond of gevangen genomen.
In de nacht, al vechtend, na een laatste weerstand bij het oude kerkje van Oosterbeek, vond eindelijk de wonderbaarlijke overtocht plaats over de Rijn.
Oosterbeek was weer in de macht van de vijand. De burgers verlieten het gehavende dorp, lieten hun doden achter, voerden de gewonden mee.
Acht maanden leefden zij in ballingschap.

HET MONUMENT.
Doch in hun hart bleef leven de herinnering aan deze heldhaftige Engelse soldaten, die ook voor onze bevrijding streden en vielen. Toen de inwoners van Oosterbeek terugkeerden, besloten zij spontaan van hun hulde, eerbied en dankbaarheid getuigenis af te leggen door het stichten van een gedenkteken. Een trots Monument verrees nabij het hotel Hartenstein, waar Generaal Urquhart en zijn staf gedurende 10 dagen de tegenstand geleid hebben.
In zijn massale bouw en in zijn symboliek is de herinnering vastgelegd aan een strijd, zó heldhaftig, zó verbeten, dat hij, altijd in de geschiedenis zal voortleven.

Het Monument stelt voor: aan de Oostzijde (O): de landing; aan de Zuidzijde (Z): de hulp der Oosterbeekse vrouwen aan de gewonden; aan de Westzijde (W): de medewerking van de ondergrondse strijdkrachten aan de Airborne; aan de Noordzijde (N): de laatste heldhaftige weerstand. De hoge zuil wordt bekroond door vijf figuren. De vrijheidsfiguur rijst boven de anderen uit. Zij wordt omgeven door de figuren van burgers en soldaten, de vrijheid schragend. Het geloof, de gerechtigheid, de huiselijke haard, de hoop en de liefde, het zijn alle gedachten en idealen, die in steen hun symbolen vinden. Zo verrijst in een fraai park het monument, dat de burgers van Oosterbeek Generaal Urquhart aanboden. Steen zal blijven getuigen van wat in de harten van alle Oosterbekers leeft: Eerbied voor de helden der Airborne, die hier streden en vielen ook voor onze vrijheid.

Dezelfde tekst is er ook in het Engels, Frans en Duits.

Kunstenaars

Oosterbeek - Airborne-monument

Reacties

Reageer op dit beeld

Bronnen en verdere informatie

Aanklikbare trefwoorden:

  • Maris, Jac
  • Tervoort, Els
  • Wagt, George van der
  • Oorlogsmonument
  • Parachutist
  • Pegasus
  • Soldaat
  • Verzetstrijder
  • Zuil
  • Locatie N.B. 51°59'19" - O.L. 5°49'52" (Satellietfoto: Google Maps)

    Objectcode: GL41ad; Opgenomen: 26 mei 2022
    Van elk standbeeld hebben wij uit diverse hoeken foto's gemaakt en bovendien detailfoto's van de diverse teksten.
    Als je deze foto's wilt zien of een of meer foto's wilt gebruiken, neem dan contact met ons op via het contactformulier met vermelding van de objectcode.
    © Website en Foto's: René & Peter van der Krogt

    Bronzen beelden winkel
    Hier kan ook uw banner staan. Klik hier voor meer informatie.