Nederland

Mens & Dier in Steen & Brons

Zoek op deze site:
De Bilt
Utrecht

Van Boetzelaerpark

Bilts Hoogkruis

Monument 900-jarig bestaan van De Bilt
Jelle Steendam
2013

De Bilt -  Bilts Hoogkruis   De Bilt -  Bilts Hoogkruis

Beschrijving

Hoogkruis gemaakt naar voorbeeld van een Iers hoogkruis. Aan alle zijden staan kleine reliëfs met religieuze en bijbelse voorstellingen en scenes uit de geschiedenis van De Bilt.

Geschiedenis van De Bilt

De Bilt - Bilts Hoogkruis
Abt Ludolf en Henrica van Erp
De Bilt - Bilts Hoogkruis
Ridders Theoderik en Herman
De Bilt - Bilts Hoogkruis
Bisschop Godebald en Keizerin Mathilde
De Bilt - Bilts Hoogkruis
St. Laurens

Kruisfiguren

De Bilt - Bilts Hoogkruis
Slangen (goed en kwaad)
De Bilt - Bilts Hoogkruis
St. Maarten

Werken van Barmhartigheid

De Bilt - Bilts Hoogkruis
Gevangenen bezoeken
De Bilt - Bilts Hoogkruis
Zieken verzorgen
De Bilt - Bilts Hoogkruis
Daklozen huisvesten
De Bilt - Bilts Hoogkruis
Hongerigen voeden
De Bilt - Bilts Hoogkruis
Dorstigen laven
De Bilt - Bilts Hoogkruis
Doden begraven

Bijbelfiguren

De Bilt - Bilts Hoogkruis
Adam en Eva
De Bilt - Bilts Hoogkruis
David met de harp
De Bilt - Bilts Hoogkruis
Maria en de 3+1 wijzen

Heiligen

De Bilt - Bilts Hoogkruis
St. Patrick
De Bilt - Bilts Hoogkruis
St. Columba
De Bilt - Bilts Hoogkruis
St. Willibrord

Overige voorstellingen

De Bilt - Bilts Hoogkruis
Beschermengel
De Bilt - Bilts Hoogkruis
Griffioen
De Bilt - Bilts Hoogkruis
Wolf
De Bilt - Bilts Hoogkruis
Hertenbok

Woonkernen

De Bilt - Bilts Hoogkruis
Hollandsche Rading (wapen van Utrecht)
De Bilt - Bilts Hoogkruis
Wapens Westbroek en Achttienhoven
De Bilt - Bilts Hoogkruis
Groenekan

Informatiebord

Bilts Hoogkruis
Geplaatst september 2013 ter gelegenheid van 900 jaar De Bilt       Beeldhouwer: Jelle Steendam
Oost- en Noordzijde
Het verhaal van de gemeente De Bilt begint met de twee ridders,
afgebeeld op de voet. Zij bouwden naar Iers model op Oostbroek
een dubbelklooster voor mannen en vrouwen. Rond het jaar 1113 is
in ieder geval één van hen als pelgrim naar Ierland gegaan. De Ierse
inspiratie is gebleven, van Oostbroek tot Westbroek, daarom heeft
dit monument de vorm van een Iers hoogkruis.

De eerste abt van het klooster heette Ludolf. Hier kijkt hij richting
Oostbroek. Toen het aantal zusters groeide, splitste hij het klooster:
de vrouwen gingen naar hoger terrein, waar ze bet Vrouwenklooster
bouwden. Die plek heet nu nog het Kloosterpark. De bekendste abdis
was Henrica van Erp. De roestader die rechts van haar (en iinks
bovenin) te zien is hoort in de steen.

De slangen in de cirkel duiden op het gevecht tussen goed en kwaad.
Slangengif kan dodelijk én genezend zijn; een slang die zijn oude
huid afstroopt is een beeld van transformatie en nieuw leven.
Twee werken van barmhartigheid, gevangenen bezoeken en zieken
verzorgen, symboliseren het goede, evenals de beschermengel in de
top en de zegenende hand onder de zijarm. Onder de slangen staan
bijbelse voorstellingen die vaak op hoogkruisen in Ierland voorkomen:
Adam en Eva, David met de harp en Maria met de drie wijzen en een
nieuwsgieringe toeschouwer.

Verder zijn er dierfiguren gebeeldhouwd en Kelsische patronen:
vlechtmotieven en spiralen. Ook het wapen van Hollandsche Radihg,
een van de zes woonkernen van de gemeente De Bilt aan deze kant
afgebeeld.

West- en Zuidzijde
St. Laurens op zijn rooster met vlammen staat op de voet; het
Laurensrooster op Oostbroek was het begin van De Bilt. Gebouwd
door ex-ridders, ten tijde van bisschop Godebald die rond Utrecht
de ontginningen leidde. Keizerin Mathilde schonk het klooster alle
moerasgrond tot de Vuursche. Haar oorkonde eindigde met
Willibrords lijfspreuk: in de naam van God gezegend. Willibrord
werd door de keizerin en in het klooster vereerd.

Willibrord kijkt richting Westbroek, waar twee van zijn Ierse gezellen
op de kerkmuur staan. Zijn inspirator was Columba van Iona, die de
schrijf- en illustreerkunst bevorderde. Die was weer een leerling van
St. Patrick. Ook Patrick kijkt richting Westbroek. Volgens de legende
verjoeg hij alle slangen uit Ierland Patrick stond in de traditie van
St. Maarten, die centraal in in de cirkel staat afgebeeld. Hij rijdt richting
Maartensdijk: een ontginning vanuit de Maartenskerk van Utrecht,
nu bekend als Domkerk. Hij kleedt een naakte, één van de zeven
werken van barmhartigheid; vier andere werken, daklozen huisvesten,
hongerigen voeden, dorstigen te drinken geven en doden begraven,
staan eromheen.

Verder zijn er dierfiguren gebeeldhouwd en Keltische patronen:
vlechtmotieven en spiralen. Ook zijn de wapens van de andere
woonkernen van de gemeente De Bilt afgebeeld: Groenekan,
Achttienhoven en Westbroek en onder de zijarm het Alziend Oog.

St. Laurens is de patroonheilige van De Bilt en St. Maarten staat
voor Maartensdijk.

Kunstenaar

De Bilt - Bilts Hoogkruis

Reacties

Reageer op dit beeld

Bronnen en verdere informatie

Aanklikbare trefwoorden:

  • Columba van Iona, St.
  • David (koning)
  • Drie Koningen
  • Engel
  • Erp, Henrica van
  • Godebald, bisschop
  • Goed en kwaad
  • Griffioen
  • Herman (ridder)
  • Hert
  • Huis
  • Kruis
  • Laurentius, St.
  • Ludolf (abt)
  • Maarten, St.
  • Maria
  • Mathilde (keizerin)
  • Patrick, St.
  • Slang
  • Theoderik de Algo (ridder)
  • Wapenschild
  • Willibrordus, St.
  • Wolf
  • Locatie N.B. 52°6'12" - O.L. 5°10'22" (Satellietfoto: Google Maps)

    Objectcode: UT07aq; Opgenomen: 23 oktober 2021
    Van elk standbeeld hebben wij uit diverse hoeken foto's gemaakt en bovendien detailfoto's van de diverse teksten.
    Als je deze foto's wilt zien of een of meer foto's wilt gebruiken, neem dan contact met ons op via het contactformulier met vermelding van de objectcode.
    © Website en Foto's: René & Peter van der Krogt

    Bronzen beelden winkel
    Hier kan ook uw banner staan. Klik hier voor meer informatie.