Mens & Dier in Steen & Brons

Beschrijving

Drie reliëfs van Zweeds graniet boven en een weerszijden van de ingang van de voormalige bank uit 1948, gebouwd voor de Rotterdamsche Bank en later ABN-AMRO.

Een zeer lovende recensie verscheen in De Maasbode van 7 juni 1948:

Beeldhouwwerk van Gerard Héman aan het Rohaver-gebouw te Rotterdam
De groots opgezette bouw van de Rotterdamse Bank aan de Coolsingel te Rotterdam heeft de jonge beeldhouwer Gerard Héman de gelegenheid verschaft om zijh oeuvre uit te breiden tot het hakken in steen. Héman, die tot nu toe meestal in hout sneed, aanvankelijk in klein, zeer klein formaat en daarbij van een grote mate van verfijning getuigde, is langzamerhand naar het grotere beeld geëvolueerd.
In de ingangspartij der Rotterdamse Bank heeft hij blijk gegeven dat hij over een uitzonderlijk talent beschikt. De voorstellingen, welke hij verkoos, houden alle verband met het bankwezen, als men dit althans als snijpunt van handel, verkeer en industrie etc. kan zien.
Héman is in het gedeelte van de opdracht, dat zich boven de ingang bevindt, het minst geslaagd. De figuren zijn hier niet van die souplesse, die hij in de 'wangen' der ingangspartij bereikt heeft. Landbouw en visserij hebben hem tot een zeer goede compositie geïnspireerd, waarbij de sterke mate van reliefwerking die in het buigvlak levendiger is gegeven, een heerlijk spel van licht en schaduw oproept.
Het zwaar te bewerken Zweedse graniet heeft niet kunnen verhinderen, dat vooral de rechtse ingangspartij een originele, luchtige omzetting der begrippen scheepvaart en visserij toont. Hier raken we aan een zeer elementaire verdienste in deze geslaagde entrée-verrijking der Rotterdamse Bank. Met name de vibrerende bewerking en opvatting die zelden in een gewilde abstracte decoratieve houding overgaat.
Het materiaal dat alle aanleiding zou gegeven hebben tot deze houding, heeft Héman, wellicht dank zij zijn virtuose beeldsnijderstechniek, niet gedrongen in een richting, die hem niet ligt. Dit verheugt ons te meer, daar hier dan, weliswaar niet in alle delen, een richting is gewezen in de bouwplastiek, die voor Nederland waarachtiger mogelijkheden opent dan het styleren en het z.g. 'decoratief-monumentale' kan bieden.
Wij kunnen Héman geluk wensen met dit beeldhouwwerk en men mag verwachten, dat dit werk — dat dienend is en toch een eigen leven leidt — voor de wederopbouw van Rotterdam's charme een belangrijke aanwinst zal blijken te zijn.

G. SLEE.

Ook De Volkskrant van 17 maart 1949 was zeer positief. De beschrijving van de verschillende delen van het reliëf staan als bijschrift bij de foto's hieronder.

Mercurius boven de deuren, tussen verkeer en industrie. De laatste rechts, met raderen en gereedschap, een onverzettelijke figuur. Centraal de hoofdfiguur: kloek en zelfbewust, rhythmisch het vlak vullend en de partijen bindend. Bewogener de vrouwelijke figuur die het verkeer symboliseert, met anker, rad en vleugel: de bronnen van welvaart te land, ter zee en in de lucht.
Links zetelen landbouw en veeteelt en waakt de Flora bij een liggend rund, on welks rug een kind staat, dat appels plukt van een boom, terwijl een pauw zich verheft op zijn stam.	De rechtse […] stelt de zeevaart voor en de visserij, met een zeepaard [de krant schreef 'eenhoorn'], bereden door een kind, een zeilend schip, vissen, meeuwen en een havenmuur.

Elders aan het gebouw zijn kleinere reliëfs geplaatst, die we niet gefotografeerd hebben. De beschrijving uit De Volkskrant van 1949:

De dakversiering, aangebracht rond een eigenlijk niet zo fraai venstertje, is symbolisch. Links 't beeld van de Vrede, mild, edel, aan allen de welvaart delend. Rechts terugwijkend: de Oorlog. met zijn gevolg van dood en honger. Langs de daklijst een figuratie van decoratieve elementen: vissen, watergolven. Flankeringsstukken: aan de zijde van de rivier het Rotterdamse wapen, gesteund door een triton en een zeemeermin; aan de landzijde het wapen van Amsterdam, met faun en nymph.

Het beeld De welvaart aan de wand heeft een eigen pagina op deze website.

Gesigneerd

Kunstenaar

• Gérard H.C.A. Héman (Duisburg 1914-Rotterdam 1992) , beeldhouwer en schilder (RKDArtists).
  Hans Rombouts, Gérard Héman, de verhalenverteller, leven en werk van een beeldend kunstenaar in de twintigste eeuw (Rotterdam, 2017) [zie Stichting HémanArt]

Reacties

Bronnen en verdere informatie

• Beeldende Kunst & Openbare Ruimte, Kunstwerken.
• De Maasbode, 7 juni 1948 (Delpher).
• De Volkskrant, 17 maart 1949 (Delpher).

Aanklikbare trefwoorden:

Locatie N.B. 51°55'9" - O.L. 4°28'46" (Satellietfoto: Google Maps)

Hier kan ook uw banner staan. Klik hier voor meer informatie.